Πνευματική Ιδιοκτησία
Μία νέα σελίδα στην pop ιστορία άνοιξε το τραγούδι Crazy των Gnarls Barkley. Πρόκειται για το πρώτο τραγούδι που φτάνει στο Νο. 1 στην Αγγλία στηριζόμενο αποκλειστικά σε αγοραστές που κατέβασαν το τραγούδι από το Διαδίκτυο, πριν καν να αρχίσει η πώληση του "παραδοσιακού" δίσκου. Έτσι, ενώ ο δίσκος ως αντικείμενο άρχισε να πωλείται σήμερα, το τραγούδι το είχαν ήδη κατεβάσει 31000 αγοραστές μέχρι εχτές.
Μήπως αυτό σημαίνει ότι η μουσική βιομηχανία μπορεί να ξεφύγει από το βραχνά των mp3 και των παράνομων αντιγραφών μπαίνοντας πιο δυναμικά στην αγορά του Διαδικτύου; Το σίγουρο είναι ότι αυτό είναι η επιδίωξή της. Άλλωστε, το επίτευγμα του συγκεκριμένου τραγουδιού προϋπέθετε και μια μικρή αλλαγή στον κανονισμό, αφού μέχρι πρόσφατα για να μπει ένα τραγούδι στα charts έπρεπε να είναι διαθέσιμο στα δισκάδικα. Παράλληλα, μελέτες φαίνεται να δείχνουν ότι ο δικτυακός αγοραστής παίρνει πολύ γρηγορότερα την απόφαση να αγοράσει από τον πελάτη του καταστήματος. Με άλλα λόγια, το "κλικ" του ποντικιού που οδηγεί στην αγορά κάποιου τραγουδιού στο Ίντερνετ φαίνεται να απαιτεί λιγότερη σκέψη από την αγορά του ίδιου τραγουδιού στο δισκάδικο (συνήθως βέβαια είναι και αρκετά φτηνότερο).
Υπάρχουν πάντως και αυτοί που υποστηρίζουν ότι οι εποχές παχέων αγελάδων για τη μουσική βιομηχανία έχουν περάσει οριστικά και αμετάκλητα. Η Anna Mancini, διδάκτωρ Νομικής και ειδικός σε θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας, είναι της γνώμης ότι οι νόμοι που προστατεύουν τα πνευματικά δικαιώματα των καλλιτεχνών είναι συνολικά παρωχημένοι. Στο βιβλίο της "Copyright Law Is Obsolete" υποστηρίζει ότι η ίδια η έννοια της πνευματικής ιδιοκτησίας έχει χάσει το νόημά της και το αντίστοιχο νομικό πλαίσιο χρειάζεται ριζικές αλλαγές.
Σύμφωνα με την Anna Mancini, πριν την εφεύρεση της γραφής, ο μόνος τρόπος να αποθηκευτεί η γνώση (και στην προκειμένη περίπτωση τα τραγούδια) ήταν στο ανθρώπινο μυαλό. Η γνώση μεταδιδόταν προφορικά από τον έναν άνθρωπο στον άλλο και από τη μια γενιά στην επόμενη. Η έννοια της πνευματικής ιδιοκτησίας προέκυψε από την τάυτιση της γνώσης με υλικά αντικείμενα όπως πάπυρους, βιβλία, δίσκους, βιντεοκασέτες κτλ. Η μετατροπή της πληροφορίας σε αντικείμενο με υλική υπόσταση οδήγησε στην ιδέα ότι και η πληροφορία αυτή καθεαυτή μπορεί να είναι ιδιόκτητη και, κατά συνέπεια, να αγοράζεται και να πωλείται. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα της προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας.
Στις μέρες μας, η γνώση έχει ξαναχάσει την υλική της υπόσταση. Η ανταλλαγή τεράστιων ποσοτήτων δεδομένων σε δευτερόλεπτα και με μέσα προσιτά στο ευρύ κοινό έχει απλοποιήσει την πρόσβαση σε κάθε είδους μορφές πληροφορίας, με αποτέλεσμα αυτοί που μέχρι τώρα ήταν ουσιαστικά έμποροι πληροφοριών, να κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς δουλειά. Φυσικά, χρησιμοποιούν το υπάρχον νομικό πλαίσιο για να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους. Αντιμετωπίζοντας όμως την έννοια της πνευματικής ιδιοκτησίας με όρους του περασμένου αιώνα, κλείνουμε τα μάτια μπροστά στα νεά δεδομένα. Δημιουργείται έτσι ένα χάσμα ανάμεσα στον νόμο και στην κοινωνία, ανάμεσα στο νομότυπο και στο υπαρκτό.
Στη φωτογραφία, το κτίριο του WIPO στη Γενεύη (World Intellectual Property Organization).
posted by μήτσκος @ 10:59 μ.μ.
2 Comments:
Πολύ ενδιαφέρον κείμενο.
Με την κατοχύρωση της πνευματικής ιδιοκτησίας όμως, δεν στοχεύει κάποιος (λογοτέχνης,κλλιτέχνης,τραγοδοποιός κλπ) αποκλειστικά στο κέρδος αλλά και στη ηθική επιβράβευση, στη κατοχύρωση του "τίτλου τιμής" του κατόχου ενός έργου ή και ακόμα στην υστεροφημία του. Κατά συνέπεια δεν πρέπει να θίγεται μόνο η οικονομική διάσταση της έννοιας "πνευματική ιδιοκτησία". Καλημέρα συνοδοιπόρε!
Καλημέρα Αντώνη!
Έχεις δίκιο στο σχόλιό σου. Ο καλλιτέχνης πρέπει να αναγνωρίζεται και να επιβραβεύεται, όχι μόνο ηθικά αλλά και οικονομικά. Βέβαια, στις περιπτώσεις της μουσικής βιομηχανίας και του Χόλλυγουντ, η εμπορική παράμετρος είναι αυτή που κυριαρχεί. Ένας επιτυχημένος ποπ σταρ κερδίζει περισσότερα χρήματα από έναν επιτυχημένο διευθυντή ορχήστρας, όχι επειδή έχει μεγαλύτερη καλλιτεχνική αξία το έργο του (ό,τι και αν σημαίνει αυτό), αλλά επειδή πουλάει καλύτερα.
Δημοσίευση σχολίου
<< Home